Iedereen kent het fragment wel: ‘Een mooi decoratief porseleinen mandje uit Makkum, gemaakt door de firma Tichelaar.’ ‘Korter!’ ‘Mandje van Tichelaar’ ‘Nog korter!’ ‘MAND!’. Een hele zin, teruggebracht tot de essentie. Goed, Hemingway gebruikt gelukkig wel iéts meer woorden, maar hij weidt niet onnodig uit. En dat is precies waarom hij onder copywriters zo populair is. In deze blog lees je alles over Hemingway’s manier van schrijven, ofwel: hoe je veel zegt met weinig woorden.

Concreet minimalisme 

Van ‘For Whom the Bell Tolls’ en ‘A Farewell to Arms’ tot ‘The Old Man and the Sea’: de invloed van Ernest Hemingway is enorm. Zijn boeken zijn verfilmd, Rock ‘n Roll-nummers dragen zijn titels en er is zelfs een heuse Hemingway-app, die je helpt je tekstkwaliteit te verbeteren. Maar, wat maakt het taalgebruik van Hemingway nu zo bijzonder? Hij wordt gezien als iemand die zeer bewust met taal omgaat: zó concreet dat het bijna tastbaar wordt; geen woord te veel. Een voorbeeld:

Een bloemrijk, licht poëtisch persoon zou bijvoorbeeld schrijven: Mijn doel is om met woorden een levendig portret te schilderen van wat ik waarneem en ervaar. Elk detail, elk gevoel, gevangen in een taal die zowel de schoonheid als de waarheid onthult in hun meest pure vorm.

Hemingway zegt inhoudelijk hetzelfde, maar hij schrijft dit: Mijn doel is op papier te zetten wat ik zie en wat ik voel op de beste en simpelste manier.

Omgekeerde piramide

Hemingway begon op zijn 17e als journalist. Hij was daardoor getraind om te schrijven vanuit een omgekeerde piramide. Dat houdt in dat je begint met de kern (hier de ‘Lead’) dan de toelichting daarvan en de details daaromtrent (de ‘Body’) en tot slot de randzaken en extra’s (de ‘Tail’). Je komt dus direct ‘to the point’.

Toen hij als fictieschrijver begon, deed hij dit net zo. Echter, voor fictie was dit revolutionair. Hij maakte impact door de manier waarop hij zijn boodschap overbracht en wordt geroemd vanwege zijn ‘Iceberg Theory’. (In moderne schrijfmethoden ook wel ‘Show don’t tell genoemd). Zelf legt hij dit als volgt uit: Alles wat afbreuk doet aan de essentie, of wat de lezer zelf zou kunnen achterhalen of invullen, moet je weglaten. Dat betekent zeer precies zijn met je woordkeuze, want door enkel te schrappen, of woorden te kiezen die een verkeerde lading hebben, verlies je het stuk ijsberg onder het oppervlak. En juist dat is het deel dat je nodig hebt, om, zoals Hemingway zegt ‘het deel dat erbovenuit steekt waardig te laten bewegen’.

Hemingway voor je merk

Heb je maar 60 tekens om je boodschap te vertellen? Of moet je slogan binnen de zendtijd passen? Dan wil je de boodschap zo kort mogelijk verpakken. Tijd om je inner Hemingway te channelen! Hoe je dat doet? We zetten zijn beste tips voor je op een rijtje:

1. Schrijf oprecht

“All you have to do is write one true sentence. Write the truest sentence that you know.” 
- Ernest Hemingway, A Moveable Feast (1964).

Ofwel: destilleer je boodschap in één zin. Als dat waarachtig voelt, heb je de essentie te pakken.

2. Schrijf simpel

“'You're going to write straight and simple and good now. That's the start.' 
'What if I'm not straight and simple and good? Do you think I can write that way?' 
'Write how you are but make it straight.'”
- Ernest Hemingway, Islands in the Stream (1970).

Oké, straight dus. Hemingway was van de korte zinnen en vermeed abstracte termen. Bij simpel hoort ook: positief is beter dan omgekeerd negatief. Als iemand leest over een ‘stressvrije’ overstap, gaan de alarmbellen af, door het woorddeel ‘stress’. Beter kun je daarom schrijven over een ‘makkelijke’ overstap.

3. Schrijf met overtuiging

“Once you are into the novel it is as cowardly to worry about whether you can go on to the next day as to worry about having to go into inevitable action. You have to go on. So there is no sense to worry…” 
- Arnold Samuelson, With Hemingway: A year in Key West and Cuba, Arnold Samuelson (1984).

Vrij vertaald: schrijven is doen. Hemingway vertelde Arnold Samuelson, een jonge journalist die schrijver wilde worden, dat met overtuiging je creativiteit vanzelf vloeit. Hij moedigde hem ook aan om jezelf nooit leeg te persen tot het punt dat er geen tekst meer uit komt. Zie schrijven als een waterbron, waar je altijd een bodempje in laat staan. Laat dat rusten, zodat het zichzelf weer kan vullen, want schrijven zonder overtuiging is tijdverspilling. En dat geldt ook voor marketingteksten: als je het zelf niet ‘voelt’, kun je het ook niet overbrengen.

4. Schrijf over waar je van weet

“When writing a novel a writer should create living people; not characters. A character is a caricature.”
- Ernest Hemingway, Death in the Afternoon (1932).

Hoewel Hemingway het hier heeft over waarachtige karakters, is deze quote eigenlijk samen te vatten als: maak het authentiek. Of het nu om een product gaat, of om het afstemmen van een doelgroep: mensen voelen het aan als het onderste deel van je ijsberg ontbreekt. Uitglijder voorkomen? Dan is het enige wat je kunt doen je verdiepen, en je de materie helemaal eigen maken. Want alleen dan produceer je een waarachtig verhaal.

5. Schrijven betekent lezen

“There is no friend as loyal as a book”
- Ernest Hemingway. 

Toen Arnold Samuelson bij Hemingway op bezoek kwam om hem om schrijfadvies te vragen, kwamen de twee erachter dat Samuelson veel klassiekers niet gelezen had. Hemingway pakte een papiertje en schreef meteen deze lijst met titels op. En hoewel deze misschien iets te klassiek zijn voor je smaak, is het goed om hun stijl en opbouw te bestuderen. Zo doe je namelijk nuttige inzichten op voor je eigen schrijfwerk!

Zelf niet zo’n Hemingway, maar wél zin in een lekkere tekst? Onze taalliefhebbers zitten voor je klaar! We doorgronden graag jouw materie, zodat we die om kunnen zetten in tekstuele ijsbergen die je niet zomaar omver vaart.